Histerosalpingografi (HSG) Nedir?
Histerosalpingografi uterusun (rahmin) ve fallop tüplerinin içinin görüntülenmesini sağlayan bir görüntüleme işlemidir. Sıklıkla fallop tüplerinin açık mı kapalı mı olduğunu anlamak ve rahmin içinin normal şekilde ve büyüklükte olup olmadığını anlamak için kullanılır.
Adetin 7-11. günleri arasında yapılmaktadır. HSG ve laparoskopi yumurtalık kanalı yani tüpler ile alakalı patolojileri saptamada kullanılan altın standart bir tarama yöntemidir. Rahim Filmi sonrası fallop tüpleri kapalı (tubal obstruksiyon) görülen bir hastaya ileri tetkik ve tedavi açısından laparoskopi operasyonu uygulanması gerekir. Laparoskopi, HSG testi sırasında her iki tubası açık ya da bir tubası açık olan infertil olgulara yapılmayabilir, fakat her iki kanalı da kapalı olan kişide yapılırsa kadınların %30unda tedaviyi tüp bebekten normal tedavi olarak değiştirebilir.
Histerosalpingografi (HSG) ne zaman yapılmaz?
- Gebelik durumunda
- Pelvik enfeksiyon durumunda
- İşlem sırasında rahim kanaması var ise
Histerosalpingografi (HSG) Nasıl Yapılır?
İşlem sırasıyla şu şekilde yapılır.
- Jinekolojik muayene olur gibi görüntüleme masasında uzanılır. Spekulum denen alet, vajen içine yerleştirilir. Rahim ağzı temizlenir.
- Bu arada ağrı duyulmaması için sedasyon denen, basit bir anestezi uygulanır.
- Serviks yani rahim ağzı bir alet ile tutulur ve rahim ağzına bir kanül yerleştirilir. Bu kanül yardımıyla rahim ağzından opak madde rahim içine doğru verilir. Bu sırada seri olarak filmler alınmaya başlanır.
- İşlem bitiminde opak maddenin karın içinde de dağılımı için bir film daha çekilir.
- Son basamak olarak yerleştirilen spekulum ve kanul çıkarılır.
Enjekte edilen maddenin miktarı ve enjeksiyon basıncı ayarlanarak kontrast maddenin rahmin içini doldurması, tüplerden geçişi, pelvis (alt karın boşluğu) içerisine dağılışı, iki ya da üç film çekilerek görüntülenir. Ardından bu filmler incelenir ve rahim içinde bölme, polip veya myom varlığı, rahim yapısı, tüplerin açık olup olmadığı, tüplerin uç kısmının alt karın boşluğuna doğru açılıp açılmadığı gözlemlenir.
Histerosalpingografi (HSG) işlemi sonrası ağrı olur mu?
İşlem sonrasında vajenden sıvı boşalması birkaç saat daha sürebilir. Bu sıvı az miktarda kanlı olabilir. Bu durumda ped kullanılabilir, tampon kullanımı önerilmez.
İşlem sonrasında;
- Lekelenme tarzında kanama
- Kramplar olabilmektedir.
HSG işlemi sonrası doktora başvurulması gereken durumlar nelerdir?
- Kötü kokulu akıntı başlamışsa
- Şiddetli vajinal kanama
- Kusma, ateş durumu varsa
- Ciddi karın ağrısı ve kramplar oluyorsa
HSG Çekimi Zor mudur? Rahime Zarar Verir mi?
İlaçlı film yapılırken rahim içine enjekte edilen sıvı- opak madde tüplere giderken ve tüplerden batına geçerken bir miktar ağrı olabilir. Bu ağrı asla dayanılmayacak düzeyde olmaz ve sadece bir kaç dakika sürmektedir. Yine de bazı hastalar hiç ağrı çekmemek için jinekolog veya radyolog doktorlardan, genel anestezi eşliğinde (uyutularak) ilaçlı rahim filmi çekimi isteğinde bulunmaktadırlar. HSG rahime zarar verir mi? Yumuşak aletler kullanıldığı için rahim delinmesi riski kesinlikle yoktur. Yeni HSG tekniği ile kullandığımız C kollu dijital röntgen cihazı ile radyasyon miktarı oldukça düşüktür ve zarar verebilecek seviyelerin çok altındadır. HSG çektirmenin ender görülen riski var olan sessiz bir enfeksiyonun yayılmasıdır.
HSG’den Sonra Hamile Kalınır mı?
HSG çekiminin sonrasında 4 ay boyunca hamile kalma şansı artmaktadır. HSG incelemesi sırasında tüplerdeki küçük yapışıklıklar açılabilir, içlerindeki pıhtı tıkaçları ve sümüksü tıkaçlar temizlenir böylelikle sperm ile yumurtanın buluşması kolaylaşır. Rahim filmi hamile kalmayı kolaylaştırır mı sorusu şu şekilde yanıtlanabilir.Rahim filmi bir tedavi yöntemi değildir bu sadece bir tanı yöntemidir. Fakat bütün araştırmalar rahim filmi çekilen hastaların çekimi takip eden birkaç ay boyunca hamile kalma şansının belirgin şekilde arttığını gösterir.
HSG den sonra nelere dikkat edilmeli?
Doktorunuz aksi bir öneride bulunmadıkça HSG sonrasında hiçbir kısıtlama yoktur. İşlem sonrası normal gündelik hayata geri dönülür. Eğer anestezi uygulanmadı ise araç sürülebilir ve dikkat gerektiren diğer işler de yapılabilir. Hekiminiz size koruyucu antibiyotik kullanmanızı tavsiye edilebilir.